:: ::
Октябрь 24-31- бугу делегейде дус дугайында билиглер неделязы. Дус. Оон дузазы болгаш хоразы. Дус- кижиге эн-не херек болгаш дузалыг будумел. Ол бистин организимивиске будумелдер солчулгазынга, клеткаларнын тургузуун экижидеринге, ханнын хемчээлин эвээжетпейн дамыр системазынга хан аргыжарда базыышкынны болдуруп, кислота-щелочуну ойлеп бээр шынарлыг. Оон ангыда аъш-чем кылырга оон хемчээлин, хевирин болгаш амданын киирип турар куштуг консервант болур. Бугу делегейнин кадык-камгалал организациязынын айытканы-биле хунде улуг улус- 5 грамм, бичи улус-2 граммдан хой эвес дусту чемге ажыглаары чугула. Бо хунде Россияда 8-тен 19 грамм чедир дусту ажыглап турарындан хан-дамыр аарыглары, семириир чорук ковудеп турар. Шинчилелдер туннели-биле алырга дусту ажыглаарын 15% эвээжедиптер болза соолгу 10 чылдар иштинде 8,5 млн кижиге эрте олуп-хораар чорук кызырлыр. Ынчангаш бугу делегейнин кадык-камгалал организациязынче хамааржып турар чурттар халдавырлыг эвес янзы-буру аарыгларны болдурбазы-биле 2025 чылга чедир дусту 30% эвээжедир дугайында тускай приоритеттиг хемчеглерни, доктаалдарны хулээп ап, ажылдап турар. Оон кол дозу- кижи бурузу, аъш-чемнин шын рационун кылып, дусту чемге шын ажыглаары дээрге- оларнын келир уези болгаш кадыы оон хамааржыр деп чуулду медереп билир кылдыр ооредилге, эмнелге черлеринге, хоорайлар, суурларга, хой-ниити черлеринге, ажылчын олуттарынга-даа бо дугайында билиглерни бээр улуг хемчеглерни кылыры болур. Кадык болгаш узун-назылап чурттар дизе дусту чемге хой ажыглаарын болдурбас аргалар бар. Оларга: чемге дусту ажыдыр каарын соксадыр. Чамдык улус дузу четпес чемни сугсуг амданныг дээр, ол шын эвес. Белеткеп кылган чемнерни садыгдан садып ап тура, оон даштында холуксаазын бижээн бижиин номчуур. Дузу эвээш деп айыткан аъш-чем аймаан шилип алыры чугула. Чемге холуур янзы-буру холуксаалар (кетчуп, соус, кубиктер, приправаларда) дусту хойу-биле холаан, ындыг холуксааларны садып алырын шегледир. Ногаа аймаандан кышкы «ууже» кылырда аргалыг болза дузаан чуулдерни эвээжеткеш, ажы-толге витамин кылдыр янзы-буру салаттарны кылып уужелээри артык эвес. Организимде дус ковудеп турарынын демдектерин билип алыры артык эвес. Дустун составында натрий организмнин суг балансызын харыылаар будумел. Ол ковудээрге суувус эвээжээш, сускадып эгелээр, буттарга, арынга ыжыктар тыптыр. Ойлеп-ойлеп баш аарыыр, мындыг уеде артериалдыг давление улгады берген болур. Аъш-чемнин амданы сугзуг апаар. Хайындырган, арыг сугну хойу-биле ижип, дер-биле артык дустар унер кылдыр хой сула шимчээшкиннер кылбышаан, чемге дусту ажыглаарын эвээжедир болзувусса устунде адаанывыс демдектер чидип, организимивис артык дустардан арыгланыр. А бир эвес ыжыктар читпес болза, сидик ылгап ундурер шайларны, эм-оъттарны ижерин сумелеп турар. Дусту ой-хемчээлдиг ажыглап, дузу ажыг чемнерни кызыгаарлаар болзувусса кадык болгаш узун-назылыг чурттаарывыстын магадылалы бар. Кан кадык болунар!.
Количество просмотров:
Вернуться в раздел Укрепление общественного здоровья..
Информация для ознакомления, желающим отправить обращение в форме электронного документа Пожалуйста, прежде чем отправить обращение в форме электронного документа, внимательно...
Открыть раздел Интернет-приемная
Лица, на которые распространяется обязательное медицинское страхование Согласно ст. 10 гл. 3 Федерального закона от 29.11....
Открыть раздел Об ОМС
Скорая медицинская помощь Ондар Олзеймаа Михайловна - старший фельдшер скорой медицинской помощи ГБУЗ РТ «Сут-Хольская ЦКБ», Стаж работы- 42 года Контактный телефон...
Открыть раздел Отделения больницы
Информация для ознакомления, желающим отправить обращение в форме электронного документа Пожалуйста, прежде чем отправить обращение в форме электронного документа, внимательно...
Открыть раздел Интернет-приемная